D Vitamini Nedir? Faydaları Nelerdir?

Vücudun bağışıklık ve iskelet sistemlerine çeşitli şekillerde yardımcı olan D vitamini, birçok gıdada ve birçok OTC besin takviyesinde bulunur. Peki birçok faydası olan D vitamini nedir? D vitamininin faydaları nelerdir inceleyelim.

Bir insan vücudu güneşe maruz kalmaya tepki olarak D vitamini üretir. Ayrıca belirli gıdalar veya takviyeler yoluyla D vitamini alınır.

D vitamini, sağlıklı kemiklerin ve dişlerin korunması da dahil olmak üzere çeşitli nedenlerle gereklidir. Ayrıca tip 1 diyabet gibi bir dizi hastalık ve duruma karşı da koruma sağlayabilir.

Adına rağmen, D vitamini bir vitamin değil, bir prohormon veya bir hormonun öncüsüdür.D vitamini, birkaç gıdada doğal olarak bulunan, diğer gıdalara eklenen ve birçok besin takviyesinde bulunan yağda çözünen bir vitamindir. D vitamini hem hormon hem de vitamin özelliklerine sahiptir ve mineral homeostazı ve uygun kemik oluşumu için gereklidir. 1,2 D Vitamini, ergokalsiferol (D2 vitamini) ve kolekalsiferol (D3 vitamini) içeren 2 formda mevcuttur. Kolekalsiferol, güneş ışığına maruz kaldığında endojen veya diyet kolesterolünden deride sentezlenen D vitamininin doğal olarak oluşan formudur. 1 Ergocacliferol formu genellikle bir gıda katkı maddesi olarak kullanılır.

Vitaminler vücudun oluşturamadığı besinlerdir ve bu nedenle onları takviyeler ve gıdalarla alınır. Ancak vücut D vitamini üretebilir.

D vitamini vücuttaki kalsiyum ve fosfat miktarını düzenlemeye yardımcı olur.  Bu besinler kemikleri, dişleri ve kasları sağlıklı tutmak için gereklidir.  D vitamini eksikliği, çocuklarda raşitizm gibi kemik deformasyonlarına ve yetişkinlerde osteomalazi denilen bir durumun neden olduğu kemik ağrısına yol açar.

D vitamininin vücutta birden fazla rolü vardır.

• Sağlıklı kemikler, dişler,
• Bağışıklık, beyin ve sinir sistemi sağlığını desteklemek,
• İnsülin seviyelerini düzenlemek ve diyabet yönetimini desteklemek,
• Akciğer fonksiyonunu ve kardiyovasküler sağlığı desteklemek,
• Kanser gelişiminde rol oynayan genlerin ekspresyonunu etkilemek.

D vitamini kalsiyum ve fosfor emilimini düzenler. Yaşlılar için özellikle önemlidir. Alınan D vitamini kasların güçlenmesini sağlar ve düşme sonucu oluşacak kırılmaları azaltır, kemik sağlığını korur. Kas ve sinir sisteminin dengesini sağlar.

İnsanlar, bağırsakların kalsiyumu uyarmasına ve emmesine ve böbreklerin aksi takdirde atacağı kalsiyumu geri almasına izin vermek için D vitaminine ihtiyaç duyar.

Çocuklarda D vitamini eksikliği raşitizme neden olabilir ve bu da kemiklerin yumuşamasına bağlı olarak ciddi şekilde çarpık bir görünüme neden olur.

Benzer şekilde yetişkinlerde de D vitamini eksikliği osteomalazi olarak kendini gösterir.

D vitamini eksikliği olan hamile kadınların preeklampsi geliştirme ve erken doğum yapma riskinin daha fazla olur.

D Vitamininin En Çok Bilinen Faydaları.

• Hastalıklara karşı korur,
• Depresyonu azaltır,
• Kilo vermeye yardımcı olur,
• Kemik sağlığını korur,
• Solunum enfeksiyonlarını azaltır,
• Diyabet riskini azaltır,
• Sağlıklı hamilelik için gereklidir ve
• Kanseri önlemede etkilidir.

Eksiklik

Vücut D vitamini üretebilse de, birçok nedenden dolayı bir eksiklik ortaya çıkabilir.

Bir kişinin güneş ışığından sentezleyeceği D vitamini miktarını da azaltabilecek faktörler arasında aşağıdakiler yer alır.

• Özellikle kış aylarında kutup bölgelerine daha yakın yaşamak.
• Güneş kremi kullanımı.
• Daha koyu cilt pigmentasyonu.
• Yüksek düzeyde hava kirliliği.
• Yoğun bulut örtüsü.

D Vitamini Eksikliği Belirtileri

• Düzenli hastalık veya enfeksiyon,
• tükenmişlik,
• kemik ve sırt ağrısı,
• düşük ruh hali,
• bozulmuş yara iyileşmesi,
• saç kaybı,
• kas ağrısı.

D vitamini eksikliği uzun süre devam ederse, komplikasyonlara neden olabilir.

Kardiyovasküler durumlar

otoimmün sorunlar

nörolojik hastalıklar

enfeksiyonlar

gebelik komplikasyonları

belirli kanserler, özellikle meme, prostat ve kolon.

D Vitamini Kaynakları

Yeterli güneş ışığı almak, vücudun yeterli D vitamini üretmesine yardımcı olmanın en iyi yoludur.

Bol miktarda D vitamini içeren besin kaynakları şunlardır;

• Somon, uskumru ve ton balığı gibi yağlı balıklar,
• yumurta sarısı,
• peynir,
• sığır karaciğeri,
• mantarlar.
• Takviye edilmiş süt
• güçlendirilmiş tahıllar ve meyve suları.

İlginizi Çekebilir : B12 Vitamini Eksikliğinin Belirtileri Ve Zararları